مقدمه: امروزه توانمندسازی بیماران در چشم انداز مراقبت های بهداشتی، نقش بسزایی دارد و مبتنی بر مشارکت فرد در روند درمان است. ازآنجاکه مشارکت بیمار در انجام فعالیت های خودمراقبتی نیازمند داشتن خودکارآمدی یا به عبارتی باور به توانایی های خود می باشد، لذا پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه خودکارآمدی و خودمراقبتی با توانمندسازی در بیماران تحت درمان باهمودیالیز در شهر گرگان انجام شد.

مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که در سال 1389 انجام شد. 106 بیمار تحت درمان با همودیالیز مرکز دیالیز پنجم آذر گرگان به روش سرشماری موردبررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها شامل: پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه توانمندسازی empowerment Scale (ES)، پرسشنامه راهبردهای مورداستفاده برای ارتقا سلامت (Strategies Used by People to Promote Health (SUPPH)) و پرسشنامه خودمراقبتی (self care) بود. داده ها در نرم افزار نسخه 16SPSS با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون) در سطح معنیداری (P< 0/05) تجزیه وتحلیل شد.

یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین سطح توانمندی بیماران 2/4±73/21 است. در تحلیل رگرسیونی، توانمندسازی با حیطه های خودمراقبتی (048/0P<) و کاهش استرس خودکارآمدی (011/0P<) ارتباط معنی داری داشت و با حیطه های نگرش مثبت (1/0P<) و حیطه تصمیم گیری (28/0P<) ارتباط معنی داری یافت نشد.

بحث و نتیجه گیری: بین خودکارآمدی و خودمراقبتی بیماران با توانمندسازی ارتباط وجود دارد و توجه به آموزش رفتارهای خودمراقبتی و خودکارآمدی به منظور ارتقا توانمندی بیماران ضروری به نظر میرسد.